Vakkennis is afwijken

Fysiotherapeuten besteden 26% van hun werktijd aan administratie, zo blijkt uit onderzoek van de denktank (Ont)Regel de Zorg. In een werkweek van ongeveer 43 uur gaat elf uur op aan administratie. Acht uur per week alleen al om te voldoen aan de voorwaarden van de zorgverzekeraar. En zoals de denktank constateert: administratie leidt tot frustratie bij de fysiotherapeut niet tot betere zorg.

De enorme administratiedruk, ik spreek van ballast, komt vanuit het wantrouwen van zorgverzekeraars. Fysiotherapeuten geven aan dit als belangrijkste oorzaak te zien. Of zoals een fysiotherapeut in Eindhoven tijdens dit onderzoek aangaf. “Hoe goed je als fysiotherapeut je patiënten ook helpt, op papier is het onmogelijk om het goed te doen.”

We gaan nu de administratie schrappen. Er is zelfs een heuse ‘schrapconferentie’ georganiseerd door de VvAA. Waar zelfs de nieuwe minister van VWS, Bruins, zijn toespraak eindigde met: “schrappen maar”. Heel goed initiatief, mooie woorden, maar de contracten die we allemaal weer ‘aangeboden’ hebben gekregen, getuigen nog helemaal niet van ‘schrappen’. Sterker nog over het algemeen zijn eisen nog verder aangescherpt en pakketten verder uitgekleed.

“Vroeger behandelden we nog veel mensen tegelijk en zetten we ze aan de UKG of Infrarood, maar juist op dit gebied zijn we erg verbeterd”, aldus één van de deelnemende fysiotherapeuten. “Richtlijnen, protocollen en verwetenschappelijking zijn enorm toegenomen.” Verwetenschappelijking, het was onze (primaire) reactie op de toenemende macht van de zorgverzekeraars. Het lijkt of ons vak steeds beter onderbouwd is, maar onderbouwen wij wel via de goede wetenschappelijke weg?

“Hoe goed je als fysiotherapeut je patiënten ook helpt, op papier is het onmogelijk om het goed te doen.”

‘Body of knowledge’ is prima en natuurlijk ontwikkelt zich een vakgebied verder, meer we zijn vergeten dat fysiotherapie niet direct ontwikkelt door wetenschappelijk onderzoek. Keiharde data via een goed RCT troebleert ‘ons fundament’.Hoe wetenschappelijk onderbouwd de richtlijnen en protocollen van de fysiotherapeut ook zijn, ze zijn gemaakt voor ‘de gemiddelde patiënt.’ De diversiteit van de patiëntenpopulatie van de fysiotherapeut valt niet onder één richtlijn te brengen. Juist het inzicht dat afwijken van de richtlijn noodzakelijk kan zijn, getuigt van vakkennis. Maar ja voor een zorgverzekeraar klinkt richtlijn en protocol als ‘muziek in de oren’. Daar kun je als zorgverzekeraar weer handige financiële tools voor bedenken als behandelindexen en omzetplafonds. Onze empirisch gedachtegoed of tegenwoordig in goed Nederlands: ‘Best Practice’, is helemaal naar de achtergrond geraakt.

Collega’s die in het openbaar met elkaar sparren over bepaalde klachten en/of aandoeningen. Delen van ervaringen en expertise is niet populair. Collega’s durven eigenlijk geen case reports te publiceren, bang dat ze niet voldoen aan het de ‘level of evidence’.

In de praktijk zien we vaker dat een onervaren collega, die volledig werkt volgens richtlijnen en protocollen, beter gewaardeerd wordt dan een ervaren collega. In welk vakgebied werkt dat ook zo?

Natuurlijk is de administratiedruk fors en moet dat terug (wie vindt dat trouwens niet), maar ben bang dat dit vraagt om een ander zorgstelsel (een lange en ingewikkelde weg). Voor mij persoonlijk, is fysiotherapie als harde wetenschap beschouwen de verkeerde weg.

Samen op weg naar de best practice!